Κύκκου Νικηφόρος: «Επιτακτική ανάγκη η αποφυγή ενός σχίσματος»

Στην παρουσία πλήθους πιστών, με την προσήκουσα λαμπρότητα και με κάθε ιεροπρέπεια, εορτάσθηκε στο Μετόχι της Ιεράς Μονής Κύκκου στη Λευκωσία, η Α΄ Κυριακή της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, η οποία και είναι αφιερωμένη στη θριαμβευτική νίκη της Ορθοδοξίας και την αναστήλωση των ιερών Εικόνων.

Ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Κύκκου και Τηλλυρίας κ. Νικηφόρος χοροστάτησε στην Ακολουθία του Όρθρου και στη συνέχεια τέλεσε τη θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου, πλαισιούμενος από Πατέρες, ιερείς και διακόνους της Μητροπόλεως Κύκκου.

Στον επίκαιρο λόγο του ο Πανιερώτατος αναφέρθηκε, κατ’ αρχήν, στη μεγάλη αυτή μέρα, την λαμπρή και πανίερη, για την Εκκλησία μας, την οποία, μάλιστα, χαρακτήρισε και ως ημέρα τιμής, μαρτυρίας και χρέους. Επισήμανε, παράλληλα, ότι «η ουσιαστικότερη μαρτυρία, την οποία καλείται να δώσει η Ορθοδοξία στον σύγχρονο διασπασμένο, αλληλοσυγκρουόμενο και, εν πολλοίς, παράλογο κόσμο, είναι η μαρτυρία της αγάπης. Γιατί μιλώντας για την αγάπη, μιλούμε ουσιαστικά για τον ίδιο τον Θεό, γιατί, κατά τον Ευαγγελιστή Ιωάννη, «ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστί» και ο κόσμος, για να ζήσει, δεν μπορεί παρά να ενδυθεί αυτή την αγάπη».

Ακολούθως, αναφέρθηκε στον ρόλο και το έργο της Ορθόδοξης Εκκλησίας στον σύγχρονο κόσμο, σημειώνοντας, ότι αυτή «οφείλει να παραμένει πάντοτε πάνω από την αλλοτρίωση και τη δίνη των εθνοφυλετικών παροξυσμών και να μάχεται εναντίον κάθε φανατισμού και μισαλλοδοξίας».

Τέλος, ο Κύκκου Νικηφόρος, με τον μεστό θεολογικών νοημάτων και αληθειών, πολυσήμαντο λόγο του, εξέφρασε τον πόνο και την αγωνία του για το γεγονός, ότι «η Ορθοδοξία σε επίπεδο οικουμενικό παρουσιάζεται με ραγισμένη την ενότητά της».

«Το θέμα της χορήγησης του Τόμου της Αυτοκεφαλίας στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, πυροδότησε βαριές, σοβαρότατες παρενέργειες, που δηλητηρίασαν τις διορθόδοξες σχέσεις και τραυμάτισαν ήδη το Σώμα της Οικουμενικής Ορθοδοξίας. Η κρίση αυτή επιδεινώνεται ραγδαία, με κίνδυνο, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, τη δημιουργία Σχίσματος, το οποίο θα διέλυε ουσιαστικά δια παντός την ενότητα της Ορθοδοξίας με απρόσμενες συνέπειες», τόνισε.

«Μπροστά σ’ αυτή τη δραματική κατάσταση, ουδεμία από τις Ορθόδοξες Αυτοκέφαλες Εκκλησίες έχει το δικαίωμα να σιωπά και να εφησυχάζει, γιατί όλες οι κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίας συναποτελούν το  Σώμα της Μιάς, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας, γι’ αυτό και, κατά τη ρήση του αποστόλου Παύλου, «εἴτε πάσχει ἓν μέλος, συμπάσχει πάντα τὰ μέλη, εἴτε δοξάζεται ἓν μέλος, συγχαίρει πάντα τὰ μέλη». Επιβάλλεται όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες να ανυψώσουν τη φωνή τους, πάνω από τα βαριά τα σύννεφα των δειλών σκοπιμοτήτων και υπεύθυνα να τοποθετηθούν προτού είναι πολύ αργά», τόνισε.

«Κρίσεις αντιμετώπισε, κατά καιρούς, πολλές η Ορθόδοξη Εκκλησία στο διάβα της ιστορίας της. Αυτό δεν είναι παράδοξο, γιατί η Εκκλησία είναι θεανθρώπινος οργανισμός και το εξωτερικό, ορατό μέρος του θεανθρωπικού της μυστηρίου αποτελείται από μέλη με ανθρώπινες ατέλειες. Η κυριότερη γενεσιουργός αιτία των εκάστοτε εκκλησιαστικών κρίσεων είναι το πνεύμα της αυταρέσκειας και του εγωϊσμού και της φιλοδοξίας και φιλοπρωτίας ημών των Επισκόπων. Μήπως το επάρατο Σχίσμα μεταξύ Ανατολής και Δύσεως, δηλαδή μεταξύ Ρωμαιοκαθολικής και Ορθοδόξου Εκκλησίας, που έγινε το 1054 μ.Χ., δεν οφειλόταν σε παρόμοιους λόγους; Οι Επίσκοποι, παρ’ όλον ότι πρέπει να ενσαρκώνουμε το πνεύμα του Χριστού, εν τούτοις δεν παύουμε από του να είμαστε και ’μεις άνθρωποι, «σάρκα φοροῦντες καί τόν κόσμον οἰκοῦντες», κατά τον άγιο Ισίδωρο τον Πηλουσιώτη. Έτσι, πολλές φορές κυριαρχεί και μεταξύ μας ένας ανταγωνισμός προς κατάκτηση πρωτείων».

«Κατά την ταπεινή μου άποψη», υπογράμμισε ο Πανιερώτατος, «η λύση του αναφυέντος προβλήματος, που ταλανίζει σήμερα την Ορθοδοξία, είναι μία, απλή αλλά και δυσκατόρθωτη: Είναι ο αιμάτινος κανόνας της αγάπης και της ταπείνωσης. «Χωρίς τον Άγιο νόμο του Χριστού», διακηρύττει ο Ντοστογιέφσκι, «ουδέποτε θα βασιλεύσει αδελφοσύνη» και ο νόμος του Χριστού είναι η ταπείνωση και η αγάπη.

»Οφείλουμε, λοιπόν, όλοι οι Ορθόδοξοι Ιεράρχες και, προπαντός, οι Προκαθήμενοι των Ορθοδόξων Εκκλησιών και δη οι φέροντες και τον βαρύτατο τίτλο του Πατριάρχη, την εμπειρία της αγάπης και της ταπείνωσης του Χριστού, που ζούμε στη Θεία Λατρεία μας, να την κάνουμε βίωμά μας καθημερινό, αν θέλομε να αποφεύγονται συγκρούσεις και διαιρέσεις και να επικρατεί η ενότητα και η ομοψυχία.

»Η πλήρης αποκατάσταση της ενότητας της Ορθοδόξου Εκκλησίας και η αποφυγή ενός οδυνηρότατου Σχίσματος, αποτελεί επιτακτική ανάγκη, όχι μόνο της Ορθοδοξίας, αλλά και του πολιτισμού και της ιστορίας. Γι’ αυτό και οφείλουμε άπαντες οι Ορθόδοξοι Ιεράρχες, να εξαρθούμε υπεράνω των εγωϊστικών μας εμμονών και να ενεργήσουμε, σύμφωνα με το πνεύμα της αγάπης, αναπτύσσοντας ένα διάλογο αγάπης, που στόχο θα έχει την άρση προσωπικών αγκυλώσεων, κατά την έκφραση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Ιερωνύμου, την αποσαφήνιση τυχόν παρεξηγήσεων και κυρίως την ισχυροποίηση της ενότητας της Ορθοδοξίας», πρόσθεσε.

«Πιστεύομεν ακραδάντως», τόνισε ο Κύκκου Νικηφόρος, ότι «η μόνη λύση του δημιουργηθέντος Ουκρανικού προβλήματος, με απότοκο την εδραίωση της ενότητας της Ορθοδοξίας, είναι η σύγκληση το συντομότερο δυνατό Πανορθοδόξου Συνόδου, ή, αν αυτό είναι πολύ δύσκολο, τότε να γίνει Σύναξη των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, οι οποίοι, χωρίς τους μοχλούς πολιτικών πιέσεων, να διαλεχθούν εν πνεύματι συνέσεως προς οριστική διευθέτηση του απειλούντος την ενότητα της Ορθοδοξίας Ουκρανικού εκκλησιαστικού προβλήματος, όπως η εκκλησιαστική παράδοση επιμαρτυρεί και οι Ιεροί Κανόνες διαγορεύουν. 

»Στην Ορθόδοξη Εκκλησία μας ανέκαθεν έχουμε το Ορθόδοξο Συνοδικό Σύστημα λήψεως αποφάσεων. Κοινή είναι η ομολογία, ότι μόλις εμφανιζόταν κάποιο πρόβλημα (αίρεση ή σχίσμα), οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, εμφορούμενοι από το ορθόδοξο πνεύμα της Συνοδικότητας, συγκαλούσαν Συνόδους, πρώτα τοπικές και ύστερα Οικουμενικές, προς επίλυση του προβλήματος. Άλλωστε, αγαπητοί χριστιανοί, αυτή τη μακραίωνη ορθόδοξη, εκκλησιαστική πραγματικότητα και παράδοση εξέφρασε στο μήνυμά της η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Κρήτης, όταν διακήρυττε, ότι: «Η Ορθόδοξος Εκκλησία εκφράζει την ενότητα και καθολικότητά της εν Συνόδω. Η συνοδικότητα διαπνέει την οργάνωση, τον τρόπον που λαμβάνονται οι αποφάσεις και καθορίζεται η πορεία της». Και το μελάνι, με το οποίο γράφτηκε το μήνυμα αυτό δεν έχει ακόμη στεγνώσει».

Κατακλείοντας τον λόγο του ο Μητροπολίτης Κύκκου και Τηλλυρίας, κάλεσε όλους «να αναβαπτιστούμε μέσα στη δεξαμενή των αιμάτων των μαρτύρων της πίστεώς μας. Εκεί μέσα να λουστούμε πρέπει και να εξαγνιστούμε και στη συνέχεια να προσέλθουμε «μετά φόβου Θεοῦ, πίστεως καί ἀγάπης» στην αγία τράπεζα του Άρτου της Ζωής και να κοινωνήσουμε το Σώμα και το Αίμα του Σωτήρα μας Χριστού. Στη συνέχεια να τον παρακαλέσουμε, να παρακαλέσουμε Αυτόν, που είναι το φως το αληθινό, να δώσει σε όλους τους Ηγέτες των Εκκλησιών μας σοφία και σύνεση, ώστε να υπερβούν εγωϊστικές εμμονές και προσωπικές αγκυλώσεις και να εργαστούν με ταπείνωση και αγάπη για την υπέρβαση της παρούσης κρίσεως, που απειλεί με διχασμό και Σχίσμα την Οικουμενική Ορθοδοξία».

Πριν από το τέλος της θείας Λειτουργίας, τελέσθηκε η, κατά το έθος και η κατά την τάξη της Αγίας μας Εκκλησίας, λιτάνευση των Ιερών Εικόνων, πέριξ του Ιερού Ναού του Αγίου Προκοπίου και αναγνώσθηκε σε τρεις στάσεις το Σύμβολο της Πίστεως και το Συνοδικό της Ορθοδοξίας.

Λουκάς Α. Παναγιώτου