Εσπερινός εορτής Περιτομής του Κυρίου στο Παραλίμνι

Τελέστηκε το απόγευμα του Σαββάτου, 31 Δεκεμβρίου 2016, στον Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Γεωργίου στο Παραλίμνι, ο Μέγας Εσπερινός της εορτής της Περιτομής του Κυρίου και της μνήμης του Μεγάλου Βασιλείου, χοροστατούντος του εορτάζοντος Μητροπολίτη κ. Βασιλείου και συγχοροστατούντων των Πανιερωτάτων Μητροπολιτών Λεμεσού κ. Αθανασίου, Τριμυθούντος  κ. Βαρνάβα και του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Μεσαορίας κ. Γρηγορίου με τη συμμετοχή αρκετών ιερέων και των διακόνων της Μητροπόλεως.

Παρέστησαν επίσης ο Γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου κ. Θεοδόσης Τσιόλας, ο Δήμαρχος Παραλιμνίου κ. Θεόδωρος Πυρίλλης, ο πρώην Υπουργός κ. Τάκης Πελεκάνος κ.α. 

Μετά το πέρας της ακολουθίας σχηματίστηκε πομπή προς το Συνοδικό της Μητροπόλεως όπου ο Πανιερώτατος ευλόγησε την καθιερωμένη βασιλόπιτα.

Στη σύντομη ομιλία του ο Μητροπολίτης Κωνσταντίας, ευχαρίστησε τους Αγίους Αρχιερείς οι οποίοι έσυραν απόψε τα βήματα τους στην προσωρινή έδρα της Μητροπόλεως στο Παραλίμνι για να τιμήσουν την εορτή του Μεγάλου Βασιλείου, και τα ονομαστήρια του ιδίου. Ομοίως ευχαρίστησε τον εκπρόσωπο του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Θεοδόση Τσιόλα για την παρουσία του καθώς και τον Δήμαρχο Παραλιμνίου κ. Θεόδωρο Πυρίλλη τον οποίο αφού συνεχάρη για την επανεκλογή του με την ευχή για κάθε επιτυχία στο έργο του για την πόλη του Παραλιμνίου, αναφέρθηκε στη διαρκή στήριξη και συνεργασία μεταξύ του Δήμου και της Μητροπόλεως.

Ο Πανιερώτατος αναφέρθηκε επίσης στο εθνικό θέμα λέγοντας χαρακτηριστικά πως «ο λαός μας κατά το παρελθόν έτος 2016, έτρεφε ιδιαίτερες ελπίδες ότι θα τερματιστεί  η απαράδεκτη αυτή κατάσταση, η οποία για 42 χρόνια στερεί από τους νομίμους κατοίκους αυτού του νησιού τις περιουσίες και την ελεύθερη διακίνηση σε όλη την επικράτεια της, με αποτέλεσμα να είναι πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα». Ο λαός μας, συνέχισε, »συνεχίζει να τρέφει την ελπίδα μέσα του και για το νέο έτος 2017 και όλοι μας στηρίζουμε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις προσπάθειες που καταβάλλει, όμως δεν παύουμε να εκφράζουμε την ανησυχία μας».

Για το λόγο αυτό κύριε εκπρόσωπε, παρακαλούμε να μεταφέρετε τις ευχές και τη στήριξη μας προς τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, αλλά και το μήνυμα πώς αν το οποιοδήποτε τυχόν αποτέλεσμα προκύψει από τις επερχόμενες συνομιλίες στην Γενεύη δεν δικαιώνει τους αγώνες και τις θυσίες αυτού του λαού και δεν είναι προς το συμφέρον των κατοίκων αυτής της πατρίδας, αυτό δεν θα γίνει αποδεκτό» κατέληξε ο Μητροπολίτης Βασίλειος, πληροφορόντας ταυτόχρονα τους παρισταμένους Αρχιερείς, ότι κατά τις ημέρες της συνομιλιών θα τελούνται Αγρυπνίες σε ναούς της Μητροπόλεως.

Εκ μέρους των παρισταμένων Αρχιερέων, ομίλησε ο  Μητροπολίτης Λεμεσού κ. Αθανάσιος, ο οποίος εξέφρασε τη χαρά όλων για την παρουσία τους στο Παραλίμνι με την ευκαιρία της ονομαστικής εορτής του Πανιερωτάτου αδελφού, προς τον οποίο ευχήθηκε πολύχρονη και αγλαόκαρπο ποιμαντορία στην ευλογημένη αυτή μητροπολιτική περιφέρεια. Εξέφρασε επίσης  διάπυρο ευχή, όπως Κύριος ο Θεός, εισακούσει όσα ανέφερε προηγουμένως ο Μητροπολίτης Κωνσταντίας, ώστε σύντομα να υπάρξει μια δικαίωση για τον πολύπαθο λαό της Κύπρου.

Ακολούθως εψάλλη ο πολυχρονισμός του εορτάζοντος Μητροπολίτη ο οποίος δέχθηκε τις ευχές του ιερού κλήρου και των πιστών.

Παράλληλα μέλη του Πολιτιστικού Συλλόγου Ανεμόεσσα του Μητροπολιτικού ναού Αγίου Γεωργίου, τραγούδησαν προς τιμήν του τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς.

Ι. Μ. Κωνσταντίας

Ο εορτασμός της Βηθλεεμίτισσης στον Αρχάγγελο

Την Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου τίμησε με περισσή θρησκευτική ευλάβεια και στην παρουσία πλήθουςς πιστών, η ενορία του Αποστόλου και Ευαγγελιστού Μάρκου στον Αρχάγγελο Λευκωσίας όπου φυλάσσεται αντίγραφο της εικόνος της Παναγίας Βηθλεεμίτισσας.

Προεξάρχων της λαμπράς πανηγύρεως ήταν ο Έξαρχος του Παναγίου Τάφου στην Κύπρο, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βόστρων κ. Τιμόθεος, πλαισιούμενος από τους Πρωτοπρεσβυτέρους Παρασκευά Παπαμιχαήλ και Πέτρο Παπαϊωάννου και τους Διακόνους Ιάκωβο Αλαγιούπ και Θεοχάρη Διάκο.

Μετά το τέλος της θείας Λειτουργίας πραγματοποιήθηκε η καθιερωμένη λιτανεία γύρω από τον περικαλλή ναό και η διέλευση των πιστών, κατά το κυπριακό ειωθός, κάτω από την Εικόνα της Βηθλεεμιτίσσης, προς ευλογία και αγιασμό.

Στην σύντομη προσλαλιά του, ο Σεβασμιώτατος, αναφέρθηκε στον εορτασμό της Παναγίας της Βηθλεεμιτίσσης, «η εικόνα της οποίας ίσταται προς προσκύνηση των πιστών δίπλα από το ιερό Σπήλαιο, όπου γεννήθηκε ο Χριστός μας» και ευχήθηκε «οι πρεσβείες Της να είναι διαρκείς για όλους μας, ιδιαιτέρως δε να μας εμψυχώνει να δίνουμε την σωστή μαρτυρία στον σύγχρονο κόσμο σαν ορθόδοξοί χριστιανοί».

Ευχήθηκε ακόμη, η Παναγία Μητέρα μας «να καθαρίζει, με τις δικές της πρεσβείες, αλλά και την δικη μας μετάνοια, τα βάθη της ψυχής μας και ιδιαίτερα την καρδιά μας για να μπορεί πάντοτε να γεννάται ο Χριστός, να μας φέρει την αγάπη και την ειρήνη Του μέσα μας και εμείς να την μεταδίδουμε στους αδελφούς μας».

Λουκάς Α. Παναγιώτου

Μετάφραση των έργων του Αγίου Νεοφύτου του Εγκλείστου στη Ρουμανική γλώσσα

Με θετικό πρόσημο κλείνει το 2016 για την επιστημονική κοινότητα και τις πνευματικές αναζητήσεις του ορθόδοξου λαού της Ρουμανίας, με την έκδοση και κυκλοφορία των απάντων του Αγίου Νεοφύτου του Εγκλείστου.

Η βραβευθείσα από την Ακαδημία Αθηνών με το βραβείο της Τάξης των Ηθικών και Πολιτικών Επιστημών, εξάτομη κριτική έκδοση, της Ιεράς Βασιλικής και Σταυροπηγιακής Μονής του Αγίου Νεοφύτου, με τίτλο «Αγίου Νεοφύτου του Εγκλείστου, Συγγράμματα», κυκλοφόρησε στη Ρουμανική γλώσσα από την Ιερά Μητρόπολη Ιασίου και τον εκδοτικό της οίκο «Doxologia».

Με την ευκαιρία της έκδοσης και κυκλοφορίας αυτής των έργων του Αγίου Νεοφύτου και της παρουσίασής τους στον Ορθόδοξο Ρουμανικό λαό προσκλήθηκαν στο Ιάσιο, μίλησαν και έδωσαν συνεντεύξεις στα Μέσα Ενημέρωσης, οι ομότιμοι Καθηγητές των Πανεπιστημίων Θεσσαλονίκης και Αθηνών και Καθηγητές στο Τμήμα Θεολογίας και Πολιτισμού του Πανεπιστημίου Λευκωσίας κ.κ. Χρήστος Οικονόμου και Νίκος Νικολαΐδης.

Ο Καθηγητής κ. Χρήστος Οικονόμου παρουσιάζοντας το θέμα: «Ο Άγιος Νεόφυτος και το έργο του», μεταξύ άλλων, ανέφερε και τα εξής:

«Ο Άγιος Νεόφυτος(1134 -1220) αποτελεί σταθμό στη μοναστική ζωή και την παιδεία της Κύπρου. Με την κατασκευή της Εγκλείστρας του στον Μελισσόβουνο της Πάφου και τη μόνιμη εγκατάστασή του εκεί, ξεκίνησε μια νέα σελίδα για την Εκκλησιαστική Ιστορία του νησιού. Ο Νεόφυτος έγινε μια από τις μεγαλύτερες Πατερικές μορφές τόσο της Κύπρου όσο και της Οικουμενικής Ορθοδοξίας. Το συγγραφικό του έργο π. 4500 χειρόγραφες σελίδες εκδόθηκε από την ομώνυμή του ιερά Μονή με απόφαση του Ηγουμένου της  Επισκόπου Χύτρων Λεοντίου και με Γενικό συντονιστή τον Αρχιμ. Αλέξιο Εγκλειστριώτη. Το συγγραφικό έργο του Εγκλείστου επεξεργάστηκε ομάδα ειδικών Βυζαντινολόγων και Θεολόγων των Ελληνικών Πανεπιστημίων σε κριτική έκδοση πέντε τόμων και ενός τόμου ευρετηρίων και βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών τον Δεκέμβριο του 2009.

Το έργο αυτό μεταφράστηκε ήδη στη Ρουμανική γλώσσα από την Μοναχή Παρασκευή και εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο Δοξολογία της Ιεράς Μητροπόλεως Ιασίου σε πέντε τόμους. Αποτελεί για μένα προσωπικά ως Γενικό Συντονιστή της αρμόδιας συντονιστικής επιτροπής ύψιστη τιμή να έρθω εδώ στο Ιάσιο να παρουσιάσω την νέα έκδοση του Αγίου Νεοφύτου και να αναφερθώ στην προσωπικότητα και το συγγραφικό του έργο στον Ρουμανικό λαό.

Ο  Άγιος Νεόφυτος καταγόταν από τον κάτω Δρυ των Λευκάρων  και ενώ ήταν αναλφάβητος ως τα 18 του χρόνια κατόρθωσε να μάθει στοιχειώδη γράμματα στη Μονή του Ιερού Χρυσοστόμου στον Κουτσοβέντη. Η τεράστια μνήμη του τον βοήθησε να απομνημονεύσει μεγάλο μέρος της Παλαιάς και ολόκληρη την Καινή Διαθήκη. Παράλληλα στην Εγκλείστρα του είχε και σημαντικό αριθμό πατερικών χειρογράφων. Προστάτη και πρότυπό του είχε τον Ιερό Χρυσόστομο.

Το συγγραφικό του έργο καλύπτει σχεδόν όλους τους κλάδους της Θεολογίας: Βιβλική, Πατερική Θεολογία, Κατηχήσεις με πλούσιο θεολογικό και πνευματικό έργο που απευθύνεται σε μοναχούς και λαϊκούς, Αγιολογία που αποτελεί πηγή για την Κυπριακή και Οικουμενική Ορθοδοξία, Κανόνες Δεσποτικών Εορτών, Ερμηνεία των Ψαλμών, του Άσματος Ασμάτων και της Αποκαλύψεως και αποσπάσματα των Ευαγγελίων. Η Τυπική του Διαθήκη αποτελεί υπόδειγμα οργάνωσης και λειτουργίας της Ιεράς Μονής Εγκλείστρας και κάθε Μονής. Τέλος το έργο του Εγκλείστου αποτελεί πηγή για την Ιστορία της Κύπρου, γιατί αναφέρεται σε γεγονότα και φυσικά φαινόμενα της εποχής της Λατινοκρατίας στο νησί. Με την μετάφραση των έργων του Αγίου στα Ρουμανικά και σε άλλες γλώσσες, καθώς επίσης με την εκπόνηση Μεταπτυχιακών και Διδακτορικών Διατριβών στο Τμήμα Θεολογίας και Πολιτισμού του Πανεπιστημίου Λευκωσίας γίνεται ο Άγιος γνωστός στην Οικουμενική Ορθοδοξία».

Ο Καθηγητής κ. Νίκος Νικολαΐδης παρουσίασε, με συνεπτυγμένο τρόπο, τις θέσεις του Αγίου Νεοφύτου για τον Μοναχισμό, όπως αυτές προκύπτουν μέσα από τα κείμενά του και ιδιαίτερα μέσα από την περισπούδαστη Τυπική Διαθήκη του. Διδάσκει χαρακτηριστικά ο Άγιος Νεόφυτος, μεταξύ άλλων, για τον Μοναχισμό: «Ὁ ἅγιος Νεόφυτος ἀποτελεῖ κεφάλαιο καί ἀφετηρία στά γράμματα, στήν ἱστορία, στην ἁγιολογία καί, προπάντων, στόν Μοναχισμό τῆς κατά Κύπρον ἀλλά καί τῆς καθόλου Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας.

Μέσα ἀπό τά διασωθέντα κείμενά του εἶναι διάσπαρτες ἀλλά καί συστηματικές οἱ ἀναφορές του στό κεφάλαιο τοῦ Μοναχισμοῦ. Ὄντας ὁ ἴδιος γνώστης καί στό ἔπακρο ἔμπειρος τῆς μοναχικῆς ζωῆς καί πολιτείας, ἀποπειρᾶται καί κατορθώνει, μ’ ἕναν ἔξοχο καί θαυμαστό τρόπο, νά συμπλέκει τή σύνολη μοναστική πατερική καί ἀσκητική παράδοση και ἐμπειρία μέ τό ἀπαύγασμα τοῦ δικοῦ του μοναστικοῦ ἀμητοῦ (θερισμοῦ) καί νά παραθέτει μοναχική τράπεζα «μετά ὑψηλοῦ κηρύγματος».

Σέ πλεῖστες περιπτώσεις κατονομάζει ἤ και ἄδηλα δηλώνει μεγάλες ἐκκλησιαστικές καί ἀσκητικές προσωπικότητες, ὅπως τῶν Μ. Ἀντωνίου, Μ. Ἀθανασίου, Μ. Βασιλείου, Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας, Ἐπιφανίου Κύπρου, Μακαρίου Αἰγυπτίου, Λεοντίου Νεαπόλεως Κύπρου, Νείλου Ἀσκητῆ, Ἰωάννου τῆς Κλίμακος κ.ἄ., ἤ ἀναθυμᾶται καί παραπέμπει σέ χαρακτηριστικά περιστατικά τοῦ Λαυσαϊκοῦ ἤ ἄλλων μοναχικῶν Λειμωναρίων. Σέ κάποιες περιπτώσεις, μάλιστα, θεοπρεπῶς παρασυρόμενος, «γίνεται ἄφρων», κατά τόν Ἀπόστολο Παῦλο, ἀφοῦ, γιά να «βεβαιώσει τοῦ λόγου τό ἀληθές», καταφεύγει, ἠθελημένα ἤ ἀθέλητα, στοῦ ἰδίου τοῦ ἑαυτοῦ του τήν περίπτωση».

Η μετάφραση των πιο πάνω έργων έγινε από τη Μοναχή Παρασκευή (Λάουρα) της Εκκλησίας της Ρουμανίας, η οποία γνωρίζει άριστα τα αρχαία Ελληνικά. Όπως η ίδια αφηγείται, σε προσκυνηματική επίσκεψή της (2013) στην Ιερά Βασιλική και Σταυροπηγιακή Μονή του Αγίου Νεοφύτου, κατά τη στιγμή του ασπασμού των λειψάνων του Αγίου, άκουσε φωνή να την καλεί να μεταφράσει τα έργα του! Την έκσταση αυτή του λογισμού της ήλθε μετά από λίγο να ερμηνεύσει συνομιλία της με ιερομόναχο της Μονής, καταγόμενο από τη Ρουμανία, ο οποίος, χωρίς να γνωρίζει το τι προηγήθηκε, ενώ συνομιλούσαν, την παρότρυνε, όταν έμαθε ότι ξέρει ελληνικά, να μεταφράσει τα έργα του Αγίου Νεοφύτου. Έτσι, ανταποκρινόμενη στο κάλεσμα του Αγίου, όπως η ίδια το καταθέτει, αφιέρωσε δύο χρόνια εντατικής προσπάθειας και έφερε σε πέρας το τεράστιο αλλά και θεοφιλές έργο της μετάφρασης των διασωθέντων - ανευρεθέντων κειμένων του Αγίου.

Λουκάς Α. Παναγιώτου

Αρχιεπισκοπική Εγκύκλιος για τα Χριστούγεννα

† ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

Ἐλέῳ Θεοῦ, Ἀρχιεπίσκοπος

Νέας Ἰουστινιανῆς καὶ πάσης Κύπρου.

Παντὶ τῷ Χριστεπωνύμῳ Πληρώματι

τῆς Ἁγιωτάτης Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου,

Χάρις ὑμῖν καὶ Εἰρήνη ἀπὸ τοῦ ἐν Βηθλεὲμ τεχθέντος Σωτῆρος Χριστοῦ.

Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

«Μέγα καὶ παράδοξον θαῦμα τετέλεσται σήμερον… Ὁ Λόγος σαρκοῦται καὶ τοῦ Πατρὸς οὐ κεχώρισται».

Μεγάλο, ὄντως, καὶ ἀνυπέρβλητο τὸ μυστήριο τῆς σάρκωσης τοῦ Θεοῦ. Μαζί του δὲν μπορεῖ νὰ συγκριθεῖ οὔτε καὶ αὐτὴ ἡ ἐκ τοῦ μηδενὸς δημιουργία τοῦ κόσμου. Γιατί ἐνῷ μέχρι τότε ὁ Θεὸς φέρει «ἐκ τοῦ μὴ ὄντος εἰς τὸ εἶναι» τὴν ἀνόργανη καὶ τὴν ἐνόργανη ὕλη, ὅλους τοὺς ὀργανισμοὺς καὶ τὸν ἄνθρωπο, τώρα γίνεται ὁ ἴδιος ὁ Ἄκτιστος, κτίσμα. Αὐτὸς ὁ μονογενὴς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, «δι’ οὗ τὰ πάντα ἐγένετο», «σαρκὸς εἰσέδυ πλάσιν».

Ἔκπληκτος ὁ ἱερὸς ὑμνωδὸς ἀναφωνεῖ: «Ὦ βάθος πλούτου καὶ σοφίας καὶ γνώσεως Θεοῦ!» Ὁ Θεὸς κατεβαίνει μέχρι τὸν ἄνθρωπο γιὰ νὰ ὑψωθεῖ ὁ ἄνθρωπος μέχρι τὸν Θεό. Μετέχει τῆς δικῆς μας ἀνθρωπίνης φύσεως ὁ Θεός, γιὰ νὰ μετάσχει καὶ ὁ ἄνθρωπος τῆς θείας. Ὁ Θεὸς γίνεται Υἱὸς ἀνθρώπου γιὰ νὰ γίνει ὁ ἄνθρωπος υἱὸς Θεοῦ.

Δὲν εἶναι, βέβαια, εὔκολο στὸν ἄνθρωπο νὰ κατανοήσει τὸ μεγάλο μήνυμα τῆς ἐνανθρώπησης τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἄνθρωπος ἐπικεντρώνεται, αὐτὲς τὶς μέρες, στὸν στολισμὸ σπιτιῶν, δρόμων καὶ καταστημάτων∙ ἐπιδίδεται στὴν καταναλωτικὴ βουλιμία, ἐξαντλεῖται στὴν ἐπιφάνεια. Τὸ γιορτινὸ τραπέζι γίνεται τὸ ἐπίκεντρο τοῦ ἐνδιαφέροντος. Τὰ ἀγαθὰ εὐρείας κατανάλωσης, οἱ τιμὲς καὶ ἡ ποιότητά τους, γίνονται, γιὰ μέρες, οἱ κύριες εἰδήσεις στὰ μέσα μαζικῆς ἐνημέρωσης. Τὰ Χριστούγεννα γίνονται τὸ πρόσχημα καὶ ὁ Χριστὸς τὸ ἄλλοθι γιὰ ἐξυπηρέτηση τῶν ποικίλων ἄλλων ἀναγκῶν καὶ ἐπιδιώξεών μας καὶ ὄχι τῶν πνευματικῶν.

Γιὰ νὰ κατανοήσουμε τὰ Χριστούγεννα χρειαζόμαστε «γρήγορον νοῦν, σώφρονα λογισμόν, καρδίαν νήφουσαν». Δίχως αὐτὲς τὶς μεγάλες καὶ ἰσχυρὲς ἐσωτερικὲς δυνάμεις, ὁ ἄνθρωπος ἐγκλωβίζεται στὸ ἀδύναμο, εὐτελὲς καὶ πεπερασμένο τῆς λογικῆς του. Βυθίζεται στὰ φθοροποιὰ τέλματα τῶν προσωπικῶν του ἀδυναμιῶν. Μετατρέπεται σὲ φτηνὸ ἀναζητητὴ ψεύτικων διεξόδων καὶ χάνεται μέσα στὶς πολλαπλές του ἐξαρτήσεις.

«Ψυχαῖς καθαραῖς» προσερχόμενοι στὸ μέγα μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Χριστοῦ καταλαβαίνουμε ὅτι δὲν ἦλθε ὁ Χριστὸς στὴ γῆ προκειμένου νὰ ἀκουστεῖ μία ἀκόμα διδασκαλία, ἕνας ἀκόμα λόγος ἐλπίδας καὶ ζωῆς, ἔστω καὶ ὁ πιὸ τέλειος. Ὁ Χριστὸς «ἑαυτὸν ἐκένωσε μορφὴν δούλου λαβών» (Φιλ.2,7) προκειμένου νὰ ἀφανίσει τὰ ἔργα τοῦ διαβόλου. «Ἔκλινεν οὐρανοὺς» καὶ ἔφτασε στὴν αἱμάσσουσα γῆ μας, γιὰ νὰ προσφέρει σ’ ὅλους ἐκείνους ποὺ τὸν ὑποδέχονται, τὴν αἰωνιότητα τῆς παρουσίας του. Δὲν ἦλθε γιὰ νὰ προσφέρει μίαν καλύτερη ἀνθρώπινη ζωή, ἀλλὰ τὴν αἰώνια ζωή∙ αὐτὴν ποὺ προσκτᾶται μέσα ἀπὸ τὴν ἀντοχὴ τῶν περιπετειῶν, τὴ δοκιμασία τῶν δυσκολιῶν, τὸν ἀγώνα τῶν ὑπερβάσεων.

Μέσα σ’ αὐτὰ τὰ πλαίσια καὶ κάτω ἀπ’ αὐτὴ τὴν προοπτική, κατανοοῦμε ὅτι ἡ Ἐκκλησία δὲν εἶναι μία θρησκευτικὴ κοινότητα γιὰ φιλανθρωπικοὺς σκοπούς ἢ ἕνας ἀνθρώπινος ὀργανισμὸς ποὺ ἀγωνίζεται μόνο γιὰ ἐπίγεια εἰρήνη, γιὰ κοινωνικὴ δικαιοσύνη καὶ συνύπαρξη ἀνθρώπων καὶ λαῶν∙ εἶναι προπάντων τὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ∙ γι’ αὐτὸ καὶ εἶναι ἐργαστήριο σωτηρίας καὶ λυτρώσεως τῶν ἀνθρώπων, καὶ μάλιστα «αἰωνίας λυτρώσεως» (Ἑβρ.9,12)∙ ἐκείνης τὴν ὁποία ὁ Ἰησοῦς Χριστός, μὲ τὴν ἐνανθρώπησή του, ἔφερε καὶ πραγματοποίησε.

Ἡ «ἐπ’ ἐσχάτων τῶν χρόνων» ἔλευση τοῦ Χριστοῦ στὸν κόσμο διακηρύττει ἔμπρακτα ὅτι ὁ Θεὸς ἦταν, εἶναι καὶ θὰ εἶναι ὁ ἀπόλυτος κυρίαρχος τῆς Ἱστορίας∙ καὶ ὅτι ἡ Ἱστορία ἐκπληρώνει θείους σκοπούς: τὴ μεταμόρφωση τοῦ κόσμου «διὰ τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς» καὶ τὴν ἐγκαθίδρυση τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ «ἐπὶ πάντων». Εἶναι γι’ αὐτὸ τὸν λόγο ποὺ οἱ πιστοὶ «σκιρτῶσιν ἐν πνεύματι» καὶ ἀγάλλονται σήμερα. «Τὸ μεσότειχον τοῦ φραγμοῦ διαλέλυται... τὰ Χερουβὶμ παραχωρεῖ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς... τοῦ παραδείσου τῆς τρυφῆς μεταλαμβάνομεν».

Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

Δυστυχῶς καὶ φέτος, γιὰ τεσσαρακοστὴ τρίτη συνεχόμενη χρονιά, οἱ Ἕλληνες τῆς Κύπρου, δὲν μποροῦμε ἀπερίσπαστοι νὰ ἐντρυφήσουμε στὴν πνευματικὴ χαρὰ τῶν Χριστουγέννων. Μᾶς προσγειώνει ἡ θλιβερὴ πραγματικότητα. Στὴν ἀγαλλίασή μας ἀντιπαραβάλλονται οἱ ταλαιπωρίες τῆς πολύχρονης κατοχῆς, ἡ ἀδιαφορία τῶν ἰσχυρῶν τῆς γῆς, ἡ ἀγωνία γιὰ τὸ μέλλον. Ταυτόχρονα, ὅμως, προβάλλει ἐπιτακτικὰ καὶ τὸ καθῆκόν μας γιὰ ὑπεράσπιση τῆς πατρίδας μας. Ἰδιαίτερα αὐτὲς τὶς μέρες, ποὺ ἐνῷ μία πορεία σαράντα καὶ πλέον ἐτῶν, λεγόμενων διακοινοτικῶν συνομιλιῶν, κατέληξε σὲ ἀδιέξοδο, καὶ θὰ ’πρεπε νὰ ἀναθεωρήσουμε τὴν πορεία μας, συρόμαστε καὶ πάλιν σὲ ἄκρως ἐπικίνδυνες ἀτραπούς, ἀκολουθώντας, τυφλά, χρονοδιαγράμματα καὶ μεθοδεύσεις, ποὺ καθορίστηκαν καὶ ἐξαγγέλθηκαν, πρὶν ἀπὸ καιρό, ἀπὸ τὸν ἐγκάθετο τῆς κατοχῆς στὴν Κύπρο. Τὸ καθῆκον αὐτὸ ἐπιβάλλει, ὅπως μὲ ἐπίγνωση τῶν εὐθυνῶν μας ἀπέναντι στὴν ὑπερτρισχιλιετῆ ἱστορία μας, ἀνασυντάξουμε τὶς δυνάμεις μας καὶ διαγράψουμε πορεία ἐξόδου ἀπὸ τὰ ἀδιέξοδα.

Ἡ Τουρκία ἀφοῦ πέτυχε, μὲ τὴν παγίδευσή μας στὶς διακοινοτικὲς συνομιλίες, καὶ μὲ τὴν πάροδο τοῦ χρόνου, νὰ ξεχασθεῖ ἀπὸ τὴ διεθνῆ κοινότητα ἡ φύση τοῦ προβλήματός μας, ποὺ εἶναι πρόβλημα εἰσβολῆς καὶ κατοχῆς, καὶ νὰ ἐπέλθει κόπωση στὸν λαό μας, δὲν κρύβει πιὰ τὸν τελικὸ καὶ μόνιμο στόχο της, τὴν κατάληψη καὶ τουρκοποίηση ὁλόκληρης τῆς Κύπρου. Τὸν στόχο αὐτὸ ἐπιδιώκει νὰ ὑλοποιήσει κυρίως μὲ τὴν κατάργηση τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας. Γι’ αὐτὸ καὶ ἀναφέρεται συνεχῶς σὲ «ἐκλιποῦσα» Κυπριακὴ Δημοκρατία καὶ ἐπιμένει στὴ δημιουργία ἐξ ὑπαρχῆς νέου κράτους. Ὅσο ὑπάρχει ἡ Κυπριακὴ Δημοκρατία συνυπάρχουν καὶ τὰ ψηφίσματα τῶν Ἡνωμένων Ἐθνῶν καὶ οἱ ἀποφάσεις τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης, ποὺ τὴ θωρακίζουν καὶ δὲν μπορεῖ ἡ Τουρκία νὰ νομιμοποιήσει τὴν κατοχή. Ὁ μόνος τρόπος νὰ ἀπαλλαγεῖ ἡ Τουρκία ἀπὸ τὰ ψηφίσματα καὶ τὶς ἀποφάσεις αὐτὲς εἶναι ἡ διάλυση τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας. Τὸ νέο κράτος ποὺ θὰ προκύψει θὰ εἶναι ἀθωράκιστο. Γιὰ νὰ προσφύγει στὰ Ἡνωμένα Ἔθνη ἢ στὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση, θὰ χρειάζεται τὴ συγκατάθεση τοῦ Τουρκοκυπριακοῦ «συνιστῶντος κρατιδίου», ποὺ δὲν θὰ τὴν ἔχει. Θὰ εἴμαστε, τότε, ὅμηροι στὰ χέρια τῆς Τουρκίας. Γι’ αὐτὸ καὶ δὲν θὰ πρέπει μὲ κανέναν τρόπο νὰ προσυπογράψουμε μιαν τέτοια λύση.

Θανάσιμο κίνδυνο συνιστᾶ γιά μᾶς καὶ ὁ ἐποικισμός, ποὺ συνεχίζεται μὲ ἀμείωτους ρυθμούς. Ἂν κάποτε ἡ Τουρκία καταφέρει νὰ ἀποσπάσει τὴ συγκατάθεση τῆς διεθνοῦς κοινότητας γιὰ νομιμοποίηση τῶν ἐποίκων, θὰ ἔχουμε τὴν τύχη τῆς Ἀλεξανδρέττας. Θὰ ζητήσει ἑνιαῖο κράτος καὶ δημοψήφισμα καί, ἀφοῦ οἱ ἔποικοι θὰ ’ναι περισσότεροι ἀπό μᾶς, θὰ ζητήσουν καὶ θὰ πετύχουν ἕνωση μὲ τὴν Τουρκία. Γι’ αὐτὸ καὶ δὲν θὰ πρέπει νὰ γίνει, μὲ κανέναν τρόπο, ἀποδεκτὴ ἡ παραμονὴ τῶν ἐποίκων μὲ μιά λύση ἢ νὰ ὑπάρξουν ἀσάφειες ποὺ νὰ ἐπιτρέπουν τὴν ἐπιστροφή τους καὶ πάλιν στὴν Κύπρο.

Τὸ πρόβλημά μας δὲν εἶναι ἡ ἐπιστροφὴ κάποιων ἐδαφῶν ἢ ἡ λεκτικὴ ἀποποίηση τῶν ἐπεμβατικῶν δικαιωμάτων τῆς Τουρκίας. Ἡ Τουρκία ἀπέδειξε περίτρανα ὅτι οὐδέποτε σεβάστηκε τὴν ὑπογραφὴ της. Ἀπὸ μία συμφωνία παίρνει ὅ,τι τὴν συμφέρει καὶ ἀπορρίπτει ὅλες τὶς ἄλλες πρόνοιές της. Ὀφείλουμε νὰ περιφρουρήσουμε τὸ Κράτος μας καὶ νὰ σταματήσουμε νά διαπραγματευόμαστε τή διάλυσή του. Σ’ αὐτὸ πρέπει νὰ ἐπικεντρώσουμε τὶς προσπάθειές μας στὸν κύκλο τῶν συνομιλιῶν, πού ξεκινοῦν τώρα, ὄχι καὶ μὲ τὶς καλύτερες προοπτικές γιὰ τὴν πλευρά μας. Λαμβάνοντας ὑπόψη τὴν πάγια τακτική τῆς Τουρκίας νὰ ζητᾶ τὰ πάντα καὶ νὰ μὴν παρεκκλίνει ἀπὸ τὸν μόνιμο στόχο της, δὲν ἔχουμε καὶ πολλὲς ἐλπίδες ὅτι οἱ συνομιλίες θὰ εὐοδωθοῦν. Σ’ ἕνα τέτοιο ἀδιέξοδο ποὺ θὰ προκύψει δὲν θὰ μᾶς μένει ἄλλη ἐπιλογὴ ἀπὸ τοῦ νὰ ἐπαναφέρουμε τὸ θέμα μας στὶς σωστές του διαστάσεις, ὡς προβλήματος εἰσβολῆς καὶ κατοχῆς.

Μὲ αὐτὲς τὶς σκέψεις, μὲ τὴν εὐκαιρία τῆς σημερινῆς μεγάλης ἑορτῆς, εὐχόμαστε σ’ ὅλους, ἰδιαίτερα στοὺς ἐμπερίστατους, τοὺς πρόσφυγες, τοὺς ἐγκλωβισμένους, τοὺς ἀγνοουμένους καὶ τοὺς συγγενεῖς τους, ὑπομονὴ καὶ ἐγκαρτέρηση. Μὲ τὴν πεποίθηση ὅτι «μεθ’ ἡμῶν ὁ Θεός», ἂς συνεχίσουμε καὶ ἂς ἐντείνουμε τὶς προσπάθειές μας, ὥστε σύντομα νὰ μπορέσουμε νὰ ἀπαλλαγοῦμε ἀπὸ τὴν κατοχή.

Εἴθε τὸ ἀνατέλλον νέο ἔτος 2017 νὰ εἶναι τὸ ἔτος ἀπελευθέρωσης τῆς πατρίδας μας.

Ἱερά Ἀρχιεπισκοπή Κύπρου,

Χριστούγεννα 2016.

Διάπυρος πρὸς Κύριον εὐχέτης

† Ο ΚΥΠΡΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ