Ημέρα - σταθμός για την αναστήλωση της Ιεράς Μονής Αποστόλου Ανδρέα

Ημέρα - σταθμός για την Ιερά Μονή του Αποστόλου Ανδρέα μπορεί να χαρακτηριστεί η σημερινή, αφού υπεγράφη η συμφωνία μεταξύ της Εκκλησίας της Κύπρου και Ηνωμένων Εθνών (UNDP/PFF) για την αναστήλωση της Μονής με χρόνο ολοκλήρωσης το 2017 και κόστος που ξεπερνά τα πέντε εκατ. ευρώ.

Η συμφωνία υπεγράφη στην παρουσία του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Χρυσόστομου Β’, από τον Επίσκοπο Καρπασίας Χριστοφόρο.

Είχε ήδη προηγηθεί η υπογραφή της στη Νέα Υόρκη από την Διευθύντρια του Περιφερειακού Γραφείου για την Ευρώπη του Προγράμματος Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, Cihan Sultanoglu.

Σε δηλώσεις του, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου εξέφρασε τη μεγάλη του χαρά για την υπογραφή και είπε ότι η πρώτη φάση θα ολοκληρωθεί σε δύο χρόνια «για να δέχεται η Μονή με πολλή χαρά όλους τους προσκυνητές με όλες τις διευκολύνσεις και θα έχουμε τους ναούς μας εκεί συντηρημένους προς δόξα Θεού αλλά και προς χαρά όλων των Κυπρίων που αγαπούν και σέβονται τη Μονή».

«Ο Απόστολος Ανδρέας είναι το πρώτο προσκύνημα στην Κύπρο και ευχόμαστε να την δούμε ξανά στη δόξα που είχε προηγουμένως. Ευχαριστούμε τα ΗΕ που συνέβαλαν ούτως ώστε να έρθει η ώρα της έναρξης των εργασιών, ευχαριστούμε την Επιτροπή που εργάστηκε άοκνα για να φθάσουμε σε αυτήν την ευχάριστη μέρα», πρόσθεσε.  

Ερωτηθείς πώς θα διασφαλιστεί ότι η Μονή δεν θα περιέλθει ξανά στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα, είπε ότι αυτό δεν θα συμβεί γιατί η Μονή θα συντηρείται συνεχώς.

«Πιστεύω ότι θα λειτουργήσει ομαλότατα διότι το διεθνές κλίμα που υπάρχει δεν είναι πρόσφορο για οτιδήποτε άλλο. Πιστεύω ότι από εδώ και πέρα η διεθνής πίεση θα είναι μεγάλη και το Μοναστήρι θα λειτουργήσει ομαλότατα», τόνισε.  

Σε ερώτηση εάν υπάρχει θετική εξέλιξη σε ό,τι αφορά την απρόσκοπτη μετάβαση και την τέλεση θείων λειτουργιών του Επισκόπου Καρπασίας, ο Αρχιεπίσκοπος ανέφερε ότι έθεσε το θέμα αυτό στον Μουφτή των Τουρκοκυπρίων σε συνάντηση που είχε μαζί του πρόσφατα στο Λήδρα Πάλας, ο οποίος του υποσχέθηκε ότι θα διαβιβάσει το αίτημα στον Τ/κ ηγέτη Ντερβίς Ερογλου. «Πιστεύω ότι θα το πετύχουμε», είπε ο Αρχιεπίσκοπος.  

Ερωτηθείς γιατί υπέγραψε τη συμφωνία ο Επίσκοπος Καρπασίας και όχι η Διαχειριστική Επιτροπή, είπε ότι προϊστάμενος της Μονής είναι ο Επίσκοπος.

Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, το έργο της αναστήλωσης θα διαρκέσει πέντε χρόνια και θα χωριστεί σε διάφορες φάσεις. Σε ό,τι αφορά τα έξοδα, 2,5 εκατομμύρια ευρώ θα συνεισφέρει η Εκκλησία της Κύπρου, άλλα 2,5 εκατ. ευρώ το ίδρυμα διαχείρισης βακουφίων (ΕΒΚΑΦ) στα κατεχόμενα και 25.000 δολάρια θα δώσει η αμερικανική υπηρεσία για τη διεθνή ανάπτυξη, USAID.

Ωστόσο, σύμφωνα με τον επικεφαλής της ε/κ πλευράς στη δικοινοτική Τεχνική Επιτροπή για τη Διάσωση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Τάκη Χατζηδημητρίου, προσπάθεια είναι να εξευρεθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι εισφορείς.

Εξήγησε ότι το ταμείο που ιδρύθηκε για τη συντήρηση του Αποστόλου Ανδρέα ονομάζεται πολυμερές και είναι ανοικτό για προσφορές, από οποιαδήποτε πλευρά, πχ από οργανισμούς, από ιδιώτες, από κυβερνήσεις.

«Προσπαθούμε να το προωθήσουμε και το καλλιεργούμε στις επαφές που έχουμε και με ξένους παράγοντες», είπε ο κ. Χατζηδημητρίου.

Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία, είπε ότι τέλος του μηνός υπολογίζεται ότι θα γίνει η προκήρυξη για προσφορές και ότι μέσα στο Δεκέμβρη θα είναι δυνατόν να αρχίσουν τα έργα. Δικαίωμα υποβολής θα έχουν όλες οι χώρες, ενώ μπορούν να λειτουργήσουν και κοινοπραξίες, κάτι που επιδιώκεται.

Η πρώτη φάση του έργου θα επικεντρωθεί στον πυρήνα που είναι η εκκλησία μαζί με τα κελιά. Το κόστος θα ανέλθει στα 2.5 εκατ. ευρώ και υπολογίζεται να ολοκληρωθεί σε 36 μήνες. Η δεύτερη φάση θα αφορά το μεσαιωνικό εκκλησάκι. Στο τρίτο στάδιο του έργου θα γίνουν εργασίες στη βόρεια πλευρά των κτηρίων και το τέταρτο στάδιο θα αφορά τον περιβάλλοντα χώρο.

Εκ μέρους του UNDP μίλησε η Διευθύντρια του έργου, Tiziana Zennaro, η οποία ευχαρίστησε όλους για τη συνεισφορά τους. Όλα τα στάδια του έργου, είπε, θα πραγματοποιηθούν σύμφωνα με τα σχέδια του Πανεπιστημίου Πατρών.

Εάν όλα πάνε σύμφωνα με τον προγραμματισμό, συνέχισε, οι εργασίες θα μπορούν να ξεκινήσουν το Δεκέμβρη. Το συνολικό κόστος, ανέφερε, θα ανέλθει στα πέντε εκατ. ευρώ.

Στις δικές του δηλώσεις, ο Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής Καρπασίας Νίκος Φαλάς είπε ότι πρόκειται για μια σημαντική ημέρα τόσο για τη Μονή, για το Ριζοκάρπασο, τη Χερσόνησο της Καρπασίας, τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία ολόκληρη.

Ελπίζω, είπε, να μην υπάρξουν «άλλα κωλύματα και άλλες αστήρικτες δικαιολογίες για οποιαδήποτε περαιτέρω καθυστέρηση».

Εξέφρασε παράλληλα πικρία και παράπονο γιατί «αυτή τη στιγμή δεν βρίσκεται μαζί μας ο στυλοβάτης της Μονής, αυτός που κρατάει τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία στην Καρπασία, ο Αιδεσιμότατος Παπαζαχαρίας Γεωργίου, που είναι ο οικονόμος του Αποστόλου Ανδρέα, επομένως και πρόεδρος της διαχειριστικής επιτροπής».

«Ελπίζω να μην υπάρξουν νομικά προβλήματα διότι ο ιδιοκτήτης είναι η διαχειριστική επιτροπή του Αποστόλου Ανδρέα, η οποία εκπροσωπεί την κοινότητα Ριζοκαρπάσου στην οποία ανήκει το Ίδρυμα που λέγεται Ιερά Μονή Αποστόλου Ανδρέα», συνέχισε.  

Ερωτηθείς κατά πόσον θεωρεί ότι τη συμφωνία έπρεπε να την υπογράψει η διαχειριστική επιτροπή, είπε «ασφαλέστατα» και εξέφρασε την ελπίδα να παρακαμφθεί το ενδεχόμενο νομικού κωλύματος.

Εξάλλου, σύμφωνα με ανακοίνωση του UNDP, πραγματοποιήθηκε λίγο αργότερα και η υπογραφή στα κατεχόμενα με το ΕΒΚΑΦ.

Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι ο Τ/κ εκπρόσωπος στην Τεχνική Επιτροπή για τη Διάσωση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Ali Tuncay, δήλωσε ότι όλα τα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, ανεξάρτητα από την προέλευσή τους, ανήκουν στην κοινή κληρονομιά της ανθρωπότητας.

«Η Μονή του Αποστόλου Ανδρέα είναι ένα από αυτά τα μνημεία. Η υποστήριξή μας προς τη δημιουργία και το έργο της Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά αποτελεί σαφή ένδειξη της αφοσίωσης μας για την προστασία της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού. Ελπίζουμε ότι το έργο της τεχνικής επιτροπής θα συμβάλει στην ειρήνη και την συνεργασία», είπε.

Στην ίδια ανακοίνωση, αναφέρεται ότι ο Ε/κ εκπρόσωπος στην Τεχνική Επιτροπή Τάκης Χατζηδημητρίου ανέφερε ότι η υπογραφή στέλνει ένα διπλό μήνυμα. Πρώτον, το σεβασμό προς ένα μνημείο με θρησκευτική και συμβολική αξία και, δεύτερον, αποτελεί απόδειξη του τι μπορεί να επιτευχθεί μέσω της δικοινοτικής συνεργασίας.

Πηγή: ΚΥΠΕ, Αθηνά Αρσαλίδου