Ακόμη ένα κομμάτι ιστορίας επιστρέφει

Μερικά από τα καλύτερα έργα θρησκευτικής τέχνης, τα οποία ανακτήθηκαν μέσα από μια μοναδική αστυνομική επιχείρηση το 1997 στο Μόναχο, θα επιστραφούν στον κόσμο της Κύπρου από τις γερμανικές αρχές σε επίσημη τελετή που θα γίνει στη Γερμανία την Τρίτη 16 Ιουλίου. Τα αντικείμενα αποτελούν μέρος χιλιάδων ψηφιδωτών, εικόνων και άλλων αντικειμένων τέχνης που βρέθηκαν στην κατοχή του τούρκου αρχαιοκάπηλου Aydin Dikmen στις 10 Οκτωβρίου 1997. Τα περισσότερα από αυτά τα αντικείμενα είχαν λεηλατηθεί από τις εκκλησίες στην τουρκοκρατούμενη Κύπρο στον απόηχο της εισβολής το 1974.

Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι το 1997, μια πρόσφυγας από την Αμμόχωστο, η Τασούλα Χατζητοφή, η οποία ήταν επίτιμη πρόξενος της Κύπρου στη Χάγη είχε εξουσιοδοτηθεί, από τον τότε Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο Α΄, μετά από πληροφορίες που πήρε από τον έμπορο έργων τέχνης Michel van Rijn, να ξεκινήσει μια αποστολή για να επαναπατρίσει τους κλεμμένους από τους Τούρκους, θησαυρούς.

Αυτό οδήγησε την αστυνομία της Βαυαρίας στην επιχείρηση με επικεφαλής τον Peter Kitschler και είχε ως αποτέλεσμα την κατάσχεση των 5000 αντικειμένων που βρέθηκαν στα διαμερίσματα του Dikmen. Αυτά τα αντικείμενα προέρχονται από όλο τον κόσμο, ενώ γύρω στα 370 ήταν κυπριακής προέλευσης. Μετά την απόφαση του Εφετείου, αύριο Τρίτη παραδίδονται στις κυπριακές αρχές άλλα 178 απ’ αυτά.

Παρά το γεγονός ότι η απόφαση είναι θετική για την Κύπρο, εντούτοις παραμένει ακόμα ένας σημαντικός αριθμός κλαπέντων στην αστυνομία του Μονάχου από το 1997 και είναι άγνωστο πότε και αν θα επιστραφούν. Να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με τον κατάλογο που κατατέθηκε στις γερμανικές αρχές από τον βυζαντινολόγο Αθανάσιο Παπαγεωργίου, στον οποίο ανατέθηκε η μελέτη των κλαπέντων, στη  κατοχή του Dikmen 370 αντικείμενα (μωσαϊκά, ψηφιδωτά, τοιχογραφίες, εικόνες και χειρόγραφα), τα οποία προέρχονται από 51 εκκλησίες της κατεχόμενης Κύπρου. Τα αντικείμενα που ανακτώνται είχαν κλαπεί από πολλές περιοχές της Κύπρου και σε αυτά περιλαμβάνονται μωσαϊκά από την εκκλησία της Παναγίας της Κανακαριάς και τοιχογραφίες από την εκκλησία του Αντιφωνητή.

Στη συνέχεια, το δικαστήριο του Μονάχου διόρισε τον γερμανό βυζαντινολόγο G. Deckers να εξετάσει τον κατάλογο που παρέδωσε ο κος Παπαγεωργίου. Μετά από μελέτη, ο καθηγητής Deckers απεφάνθη ότι τα μισά από αυτά είναι αδιαμφισβήτητα κυπριακής προέλευσης. Για συγκεκριμένο αριθμό βυζαντινών και προϊστορικών αντικείμένων, το εφετείο ζήτησε συμπληρωματική διερεύνηση.

Το Walk of Truth, ένας μη κυβερνητικός και μη κερδοσκοπικός οργανισμός, με έδρα τη Χάγη, ελπίζει ότι θα γίνουν άμεσα οι διαδικασίες συντήρησης και αποστολής των κειμηλίων στον κόσμο της Κύπρου. Όνειρο του τέως Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Α΄ και της Τασούλας Χατζητοφή, που πρωτοστάτησαν στον αγώνα για την ανάκτηση των κειμηλίων αυτών (ο οποίος κορυφώθηκε με την επιχείρηση του Μονάχου το 1997) ήταν αυτά να επιστρέψουν στις εκκλησίες όπου ανήκουν στα κατεχόμενα. Ωστόσο μέχρι αυτό να γίνει εφικτό η ιδέα ήταν να ανεγερθεί ναός μέσα στον οποίο θα τοποθετούνταν τα κειμήλια, ώστε να εκπληρώνουν τον λατρευτικό τους ρόλο, να είναι δηλαδή προσβάσιμα στους πιστούς για προσευχή.

Η παράδοση θα πραγματοποιηθεί στο αρχηγείο της αστυνομίας της Βαυαρίας (Mailingerstrasse 15) αύριο Τρίτη στη 1 το μεσημέρι.

Πηγή: Walk of Truth