40 Χρόνια Επαναπατρισμού Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Κύπρου

Πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία το Σάββατο, 29 Νοεμβρίου, στην Παλαιά Αρχιεπισκοπή, έδρα της Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών, η επιστημονική Ημερίδα «1974-2014, 40 Χρόνια Επαναπατρισμού Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Κύπρου», την οποία συνδιοργάνωσαν το Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Κύπρου, η Εταιρεία Κυπριακών Σπουδών και η Κυπριακή Επιτροπή Βυζαντινών Σπουδών.

Μετά το καλωσόρισμα του Προέδρου της Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών δρος Χαράλαμπου Γ. Χοτζάκογλου ἀκολούθησε με χαιρετισμό του ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Μύρων Νικολάτος υπογράμμισε τη μεγάλη σημασία του Συμποσίου και της διεπιστημονικότητος, που το διέπει, ενώ εκ μέρους του Τμήματος Αρχαιοτήτων η δρ Δ. Πηλείδου συνεχάρη τους διοργανωτές για την πρόσκληση διακεκριμένων ομιλητών, ιστορικών αρχαιολόγων και νομικών από Κύπρο, Ελλάδα, Αυστρία, Σαουδική Αραβία και Γερμανία, οι οποίοι διαφωτίζουν με τις ανακοινώσεις τους ενδιαφέρουσες διαστάσεις θεμάτων αρχαιοκαπηλίας και επαναπατρισμού. Ο Γεν. Γραμματεύς της Κυπριακής Επιτροπής Βυζαντινών Σπουδών δρ Ιω. Ηλιάδης αναφέρθηκε στην ανάγκη διοργάνωσης ενός τέτοιου συμποσίου, όπου στον απολογισμό 40 χρόνων κατοχής τίθενται υπό εξέτασιν οι επιτυχίες, αλλά και οι αδυναμίες μας και εξετάζονται οι δυνατότητες βελτίωσης των πρακτικών μας. Ακολούθως ο αναπλ. καθηγητής και Πρόεδρος του Τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου Κύπρου δρ Νικήτας Χατζημιχαήλ οριοθέτησε τους στόχους του Συμποσίου – μεταξύ των οποίων η ιστορική καταγραφή, η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του θεσμικού πλαισίου, των στρατηγικών διεκδίκησης, η πληρέστερη κατανόηση των δυσκολιών, αλλά και των δυνατοτήτων που προσφέρονται στο σύγχρονο διεθνές περιβάλλον – και τόνισε την ανάγκη συνεργασίας μεταξύ διαφορετικών φορέων, της σύνθεσης επιστημονικών προσεγγίσεων, αλλά και της προσέγγισης μὲ όρους κοινωνικών επιστημών των φαινομένων και πρακτικών της αρχαιοκαπηλίας και παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών και τη διασύνδεσή τους με το εμπόριο τέχνης.

Στην Ημερίδα παρουσιάσθηκαν από ειδικούς (Αικ. Χατζηστυλλή, Τ. Παναγιώτου, Στ. Ιωαννίδου, Chr. O’Connell-Schizas) η «Υπόθεση Μονάχου» με τις αρχαιότητες που λεηλάτησε ο Τούρκος αρχαιοκάπηλος Ντικμέν και οι συνεργοί του, η συμβολή της ιστορικής έρευνας, εκκλησιαστικών και κρατικών φορέων (Ιερά Αρχιεπισκοπή, Μονή Κύκκου, Συνοδική Επιτροπή Μνημείων και Τέχνης, Τμήμα Αρχαιοτήτων, Ίδρυμα Μακαρίου, Δικοινοτική Επιτροπή Αγνοουμένων, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο κτλ.) σε συγκεκριμένες περιπτώσεις εντοπισμού, διεκδίκησης, επαναπατρισμού και διατήρησης της μνήμης (δρ Ιω. Ηλιάδης, Επίσκοπος Νεαπόλεως Πορφύριος, Β. Σελιώτη, Αλ. Μπαζούκης, δρ Δ. Πηλείδου, Ν. Παταπίου, δρ Χαρ. Χοτζάκογλου, δρ Ανδ. Φούλιας, δρ Ελ. Αντωνίου) και παρουσιάσθηκαν η νομική και αρχαιολογική εμπειρία σε συγκεκριμένες περιπτώσεις από εξειδικευμένους νομικούς και εμπειρογνώμονες από την Κύπρο, το Υπουργείο Πολιτισμού της Ελλάδος και το εξωτερικό (δρ Σάβ. Γεωργιάδης, Χρ. Κουτσοθανάσης, δρ Ιω. Στριμπής, δρ Ν. Χατζημιχαήλ). Σημαίνουσα παρέμβαση έκανε και ο δικαστικός Γ. Σεργίδης, Πρόεδρος του Οικογενειακού Δικαστηρίου για το θέμα της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, που παραβιάζεται στις περιπτώσεις της προσβολής της θρησκευτικής ελευθερίας διά της καταστροφής της πολιτιστικής κληρονομιάς. Μεταξύ των συμμετεχόντων βρίσκονταν ο εκπρόσωπος του Αρχηγού της Αστυνομίας, η Πρόεδρος του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού (Κύπρου), κοινοτικές αρχές κατεχόμενων χωρίων, πανεπιστημιακοί, νομικοί, αρχαιολόγοι και πληθώρα φοιτητών.

Στα συμπεράσματά του ο Πρόεδρος της Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών δρ Χαράλαμπος Γ. Χοτζάκογλου σημείωσε πως το Συμπόσιο αυτό διαφέρει από παρόμοια στο παρελθόν, διότι δεν έμεινε σε επίπεδο θεωρητικό περί σχετικών νομολογιών και κανονισμών, αλλά προχώρησε σε συγκεκριμένες εκκρεμείς υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας, για τις οποίες με τη συνδρομή των νομικών αναζήτησε προτάσεις και θα τις μελετήσει περαιτέρω ως «υποθέσεις εργασίας».

Εταιρεία Κυπριακών Σπουδών